Hoogbegaafdheid en kinesiologie
Praktijkonderzoek naar kinesiologie en schooltrauma bij hoogbegaafde kinderen
In 2023 heb ik voor mijn studie een praktijkonderzoek uitgevoerd naar de vraag: Hoe kan kinesiologie helpen bij het verwerken van schooltrauma bij hoogbegaafde kinderen? Dit onderwerp ligt me aan het hart, omdat mijn drie kinderen (uitzonderlijk) hoogbegaafd zijn en te maken hebben met uitdagingen binnen het huidige onderwijssysteem. Een van mijn kinderen ging zelfs een jaar lang niet naar school. Dit kind had enorm veel baat bij kinesiologie. Ik wilde onderzoeken of dit ook voor andere hoogbegaafde kinderen geldt.
​
Wat is een schooltrauma?
Een schooltrauma ontstaat wanneer een (hoogbegaafd) kind langere tijd in een omgeving verkeert waarin herhaalde kleine gebeurtenissen uiteindelijk leiden tot trauma. Bij hoogbegaafde kinderen kan dit zich uiten in het ontbreken van aansluiting met de leerkracht, klasgenoten, of de aangeboden lesstof. Daarnaast kan langdurig verblijf in een omgeving die niet aansluit bij hun onderwijsbehoeften bijdragen aan het ontstaan van een trauma.
Goedbedoelde, maar ongelukkige opmerkingen zoals: “Jij kan echt geen wiskunde,” of “Hoezo weet jij het antwoord niet, je bent toch hoogbegaafd?” zorgen ervoor dat een kind zich onveilig voelt. Bij een schooltrauma is er vaak geen duidelijke, enkele oorzaak, wat het behandelen ervan met traditionele therapieën bemoeilijkt.
​
Individuele gevoeligheden en invloeden
Hoe ernstig een kind door deze gebeurtenissen wordt beïnvloed, hangt af van meerdere factoren zoals:
-
De frequentie van de gebeurtenissen
-
De omgeving
-
De zijnskenmerken volgens Tessa Kieboom
-
De overexcitabilities (overprikkelbaarheden) volgens Kazimierz Dabrowski​
​
Symptomen van schooltrauma
Een kind dat een schooltrauma heeft opgelopen, kan verschillende symptomen vertonen, zoals:
-
Nachtmerries en slaapproblemen
-
Onderpresteren en slechte schoolresultaten
-
Prikkelbaarheid
-
Emotionele uitbarstingen, zoals woede
-
Waakzaamheid en schrikachtigheid
-
Concentratie- en leerproblemen
-
Onverklaarbare psychosomatische klachten
-
Vermijdingsgedrag, zoals spijbelen​
​
Kinesiologie als behandelvorm
Tijdens mijn onderzoek sprak ik met verschillende hoogbegaafde kinderen over hun welbevinden op school, thuis, en andere belangrijke aspecten van hun leven. Elk kind werd drie keer behandeld met kinesiologie. Een kinesiologische behandeling bestaat uit zachte technieken, zoals spiertesten, om eerst de onderliggende stress te inventariseren. Vervolgens breng ik de bijbehorende (overlevings)emoties in kaart en gebruik ik een combinatie van allerlei technieken zoals reflexintegratie of acupressuur en coaching om het kind uit te leggen wat er in hun lichaam gebeurt of gebeurd is. Daarnaast wordt er ook direct stress uit het lijf afgevoerd.
De kinderen reageerden snel op de behandelingen en merkten vaak na de eerste behandeling al verbetering. Dit snelle resultaat toont het vermogen van kinesiologie om stress en trauma bij hoogbegaafde kinderen effectief aan te pakken. Je kind kan zo uit het hoofd komen en weer in het lijf.
​
Conclusie
Door hoogbegaafde kinderen regelmatig in hun centrum te zetten met behulp van kinesiologische technieken en hen aan te spreken op hun authenticiteit en potentie, komen ze sterker in hun schoenen te staan. Hierdoor kunnen ze zich beter staande houden binnen het schoolsysteem, zonder zichzelf te verliezen.
​
Ik wens ieder kind een fijne schooltijd toe, met bijzondere aandacht voor kinderen die, om welke reden dan ook, tijdelijk niet naar school kunnen.
Opmerking: Hoewel mijn onderzoek specifiek gericht was op hoogbegaafde kinderen, geldt deze aanpak uiteraard ook voor andere kinderen die moeite hebben om zich in het schoolsysteem thuis te voelen. In mijn praktijk behandel ik dan ook allerlei verschillende soorten kinderen met uiteenlopende leer- of schoolproblematiek.
Joep, 17
“Ik ging al 3 jaar niet meer naar school. Ook kon ik niet meer naar de uitvallersklas. Ik had zoveel stress dat ik moest overgeven zodra ik daar binnenliep. Compleet overprikkeld zat ik de hele dag thuis.
Met Bregje werkte ik aan mijn gevoel van veiligheid. Het bleek met verschillende onderwerpen te maken te hebben. Ik kan inmiddels 2 dagen naar de opvangklas.
Ik durf ook weer naar buiten en af te spreken met vrienden. Ik ben er nog niet, maar mijn leven is wel verbeterd."
Moeder van Thijs, 9
"Wij wisten nog niet zo lang dat Thijs hoogbegaafd was toen we bij Bregje kwamen. Het verklaarde wel een hoop problematiek op school.
Thijs voelt zich op zijn gemak bij Bregje en ze gaat op gelijk niveau met hem in gesprek. Je ziet in de behandeling de rust in zijn lijf komen als zij met hem bezig is. De relatie met de juf is verbeterd omdat Thijs zijn woede en frustratie kon loslaten. Ook thuis zit hij beter in zijn vel.
Inmiddels pak ik ook mijn eigen trauma's met haar aan."
Moeder van Roos, 14
“Roos kwam bij Bregje omdat het gewoon niet goed ging met haar. Ondanks dat Roos zelf niet onder woorden kon brengen wat nu het probleem was van haar somberheid wist Bregje wel de zere plek te vinden.
Wat ze doet is zo treffend en fascinerend. Alles wordt ook goed uitgelegd waardoor ik maar ook Roos, snapt wat ze doet en wat er gebeurt. Dat is wel heel fijn.
Ik zie Roos opknappen en zij staat echt weer vrolijker in het leven.”